Cydweithio gyda Ymddiriedolaeth Archeolegol Gwynedd a Phrosiect Llechi Cymru

Cydweithio gyda Ymddiriedolaeth Archeolegol Gwynedd a Phrosiect Llechi Cymru

Yn ddiweddar gwahoddwyd Cymdeithas Hanes Teulu Gwynedd i weithio gydag Ymddiriedolaeth Archeolegol Gwynedd ar brosiect cymunedol newydd yn Mynwent Tanysgafell, Llandygai. Mae'r Ymddiriedolaeth yn clirio'r gordyfiant o'r cerrig beddau ym mynwent Tanysgafell ac yn cofnodi'r beddau gan ddefnyddio dulliau archeolegol. Camau nesaf y prosiect, yn dilyn gweithdy, fyddai ymchwilio i’r bobl sy’n cael eu coffáu ar y cerrig beddau a’u cysylltu â hanes lleol.

Cawsom wahoddiad hefyd i gymryd rhan mewn gweithdy undydd ar 24 Ionawr 2024, ochr yn ochr â Grŵp Hanes Ogwen i siarad am waith y Gymdeithas, sut rydym yn cofnodi mynwentydd a mynwentydd Gwynedd, sut i ymchwilio i hanes teulu a ffynonellau allweddol o wybodaeth. Cydnabuwyd y gwaith a wnaed gan Helen Hughes, Elena Fitzpatrick a’r diweddar Eileen Pritchard wrth gynhyrchu Arysgrifau Coffa M270 y Gymdeithas o Tanysgafell, Llandygai yn 2003, a ddiwygiwyd yn 2014, sy’n cynnwys cyfeiriadau manwl at y cofrestrau plwyf a mapiau lleoliad enwau tai, fel arf amhrisiadwy i'r Ymddiriedolaeth, y prosiect a hanes lleol.

Yr arysgrif goffa gynharaf a gofnodwyd yn Nhanysgafell yw Ann Roberts, Graiglwyd 02 Mai 1848 yn 2 oed a'r diweddaraf yw Jane Jones, Bryneglwys, 31 Mai 1913 yn 90 oed. Cofnodir Ann Griffith, Dolparc (o Ddolwyddelen) fel y person hynaf ar un presennol carreg fedd. Bu farw ar 17 Ebrill 1857 yn 105 oed.

Gwahoddir mwy o wirfoddolwyr i gysylltu â Sian Evans outreach@heneb.co.uk gyda chynigion o gymorth i ymchwilio i’r rhai a gofnodwyd ar y cerrig beddau.